Korenbloem
Café en toneelkring

Van de “Korenbloem” is geweten dat het niet alleen de naam van een café, maar ook de naam van een toneelvereniging was en is. En Hakendover en Wulmersum waren rijk aan zulke verenigingen. Voor het televisietoestel zijn intrede deed in de huiskamers, was een dergelijke ontspanning zeer welgekomen. Toneelkringen schoten als paddestoelen uit de grond in de negentiende eeuw. Nagenoeg elk café dat een zaaltje rijk was, elke politieke kring of vleugel… kende zijn eigen toneelkring. De verzuiling die het ontspanningsleven mee beheerste, was daar niet vreemd aan.

De oudste vermelding die we tot nog toe hebben weergevonden over “De Korenbloem” dateert uit 1903. Ter gelegenheid van de “kleine” kermis te Wulmersum organiseerde maatschappij “De Jonkheid” een “Vermakelijk Tooneelfeest gevolgd van Bal”. Dit gebeurde “met de welwillende medewerking van “De KORENBLOEM”, Mejuffer Adela Dewaelheyns en vreemde Tooneelspelers”. Opmerkelijk is dat dit alles doorging “op dijnsdag 6 october, om 7 ure stipt in het Lookaal “De Leeuwerik”. Over de “Leeuwerik” schrijft de Tiense plaatsnaamkundige Paul Kempeneers: “In Wulmersum was de Leeuwerik bekend, of in de volksmond de Leeuwerk: 1813 Kinnaer Jean à L'alouette, 1847 à la Maison Leeuwerk. Dit huis stond bij de plaats, waar Wulmersumsesteenweg en Leeuwerikpad samenkwamen, op nummer C 35. Het Leeuwerikpad is nu zelf een deel van de steenweg. In de volksmond zijn nog altijd Faike en Victor Leuwerk bekend.”

Een jaar later organiseert dezelfde maatschappij opnieuw een “Vermakelijk Tooneelfeest gevolgd van bal, “met de medewerking van “De Korenbloem” op Dijnsdag 4 october, om 7 uren stipt, bij J.B. Vangoidsenhoven”.  Op “Dijnsdag 8 october 1907, om 7 uren stipt” verleent de “KORENBLOEM VAN HAEKENDOVER” tijdens Wulmersum-Kermis (de “kleine” kermis van oktober) zijn medewerking aan het “Vermakelijk Zang- en Tooneelfeest Gevolgd van bal” van de Maatschappij “DE BOERENZONEN”. Dit feest gaat door bij Laurent Holsbeek - Kinnaer.

Affiches

1903, Wulmersum Kermis Vermakelijk Tooneelfeest gevolgd van Bal Te geven door de Maatschappij “De Jonkheid” met de welwillende medewerking van “De KORENBLOEM” Mejuffer Adela Dewaelheyns en vreemde Tooneelspelers Op Dijnsdag 6 october, om 7 ure stipt in het Lookaal “De Leeuwerik”

1904, Vermakelijk Tooneelfeest gevolgd van bal Maatschappij “De Jongheid”, met de medewerking van “De Korenbloem” op Dijnsdag 4 october, om 7 uren stipt, bij J.B. Vangoidsenhoven

Dijnsdag 8 october 1907, om 7 uren stipt Wulmersum-Kermis Vermakelijk Zang- en Tooneelfeest Gevolgd van bal Te geven door de Maatschappij “DE BOERENZONEN” met de medewerking van “DE KORENBLOEM” van Haekendover bij Laurent Holsbeek - Kinnaer

Bij een uitstap droegen de leden een blauwe muts. Waarschijnlijk namen ze dan ook hun standaard mee. De standaard van toneelkring “De Korenbloem” is bewaard gebleven en draagt de datum 1904. In zijn boek over de geschiedenis van de Sint-Isidorusfanfare schrijft Paul Kinnaer: “Toen voor enkele jaren de mooie standaard van “De Korenbloem” opnieuw het daglicht zag, was ik vol bewondering voor het enig-mooie kopstuk, waarop twee engelen een lier vasthouden; ook het stichtingsjaar, 1904, is er op aangebracht. Opmerkelijk vooral zijn de koperen medailles die in een cirkel aan de standaard hangen; allen bewijzen de regelmatige deelname aan activiteiten, waarbij zelfs opmerkelijke resultaten zouden gemaakt zijn. Behoudens twee identieke en onbedrukte medailles met het kenteken van de stad Tienen, zijn de andere medailles bedrukt, en is volgende tekst nog goed leesbaar:

• gemeente Goidsenhoven Fanfaren Vooruit-Festival 22 sept. 1901
• gemeente Wommersom ) Muziekfeest van 21 Oogst 1904
• gemeente Bost Festival 1882-1907-12 juni (2 medailles)”

Waarschijnlijk is de standaard pas in 1904 gemaakt, maar bestond de Korenbloem als vereniging toen reeds een aantal jaren. De medaille van 1901 wijst in elk geval in die richting.  Verleent de Korenbloem in 1903 reeds zijn medewerking aan Wulmersum-Kermis, dan dateert de oudste ons bekende affiche over toneel in Hakendover uit 1904.  Op zondag 4 januari 1904 speelde “De Korenbloem” een uitgebreid programma met zang en toneel. Het is dan ook duidelijk dat de vereniging reeds in 1903 moet hebben bestaan. Het bestuur werd gevormd door J.B. Wouters (voorzitter), G. Vandeput (schatbewaarder), J. Grossen (de schrijver) en L. Stevens (de bestuurder). Verder was er nog een commissie: Em. Verhaegen, L. Holsbeek, Ch. Fillet, Aug. Grossen, Th. Stouthuyzen, Am. Grossen, J. Taverniers, L. Dikmans, V. Struiven. De daaropvolgende paar jaren staat op de affiches ook duidelijk vermeld dat de « Korenbloem » een zang- en toneelkring is. Julien Grossen schreef stukken. Kleinzoon Jan Grossen vertelt dat Julien een “dichter” was, “hij schreef teksten op doodsbillekes”.

1904 Tooneelkring de Korenbloem Vermakelijk Tooneelfeest gevolgd van bal Op zondag 3 januari Bij Alb. Holsbeek, aan het gemeentehuis Bureel om 6 uren, gordijn om 6 ½ uren

Zang en Tooneelkring “De Korenbloem” Vermakelijk zang- en tooneelkundig avondfeest Gevolgd van bal Zondag 1 januari 1905 om 6 ½ uren stipt Bij Alb. Holsbeek, aan het gemeentehuis Zaterdag 31 december 1904, om 6 ½ ure, zal er eene vertooning gegeven worden voor de leden der Maatschappij

Zang & Tooneelkring “De Korenbloem” Luisterrijk Tooneelfeest gevolgd van bal Op zondag 31 december, om 6 ure stipt, bij Alb. Holsbeek, aan het gemeentehuis Maandag 1 januari 1906 om 6 ure, tweede uitvoering, aan halve prijs

Op zondag 36 mei 1907 Groote Vlaamsche Kermis Ingericht door de Maatschappij De Echte Vrienden Gevestigd bij A. Holsbeek 's Namiddags: UITSTAP MET MUZIEK 's avonds te 8 uren Groot Zang- en Tooneelfeest Gevolgd van Bal 1907, Luisterrijk zang- & tooneelkundig avondfeest te geven door de Maatschappij De Korenbloem Op zondag 29 december, bij Julien Grossen, (aan het gemeentehuis) Bureel: 6 ure, gordijn: 7 ure

Groote Vlaamsche Kermis Ingericht door “De Vereenigde Vrienden” Zondag 14 juni 1908 Om 8 uren groot bal in de zaal de Korenbloem

(zonder jaartal) Luisterrijk Zang en Tooneelkundig avondfeest De Maatschappij “De Korenbloem” Op zondag 3 januari, in 't lokaal bij Jul GROSSEN (bij het gemeentehuis)

Tooneelkring “De Korenbloem” Zang- en tooneelfeest Van zondag 18 november 1917 (Liederen)

Gemeentehuis of toneelzaal

Het toneelfeest ging door bij Alb. Holsbeek aan het gemeentehuis te Hakendover. Frans Goyen vermeldt dat zijn oom Jozef Genicot als achtjarige voor de eerste maal mee toneelspeelde bij de kring. Het stuk werd opgevoerd in een café met zaal langs de noordzijde van de Oude Heerweg, op perceel 56a (de huidige woonst van Michel Collogne). Vreemd genoeg ligt daar volgens de kadasterkaart van Popp de “Ecole et maison com” (±1870) of het gemeentehuis en gemeenteschool. Volgens A. Wauters stond er boven de toegangsdeur een blauwe steen met de vermelding: “La commune de Haekendover Wulversom à son bourgmestre Henri Goyens 1866”. Die steen is een paar jaar geleden verbrokkeld teruggevonden bij het afbreken van een omheiningsmuur langs de Oude Heerweg.

De kadastrale legger van 1899 - 1907 toont een “schoolhuys” en “schoolhuishof” op perceel D 81 op de oostelijke hoek van het kruispunt van de Ouder Heerweg en de Hollestraat. Het huidige gemeentehuis en het vorige dat door brand werd verwoest tijdens de Tweede Wereldoorlog ligt ook op die plaats. Blijkbaar bevonden de zaal en het café waar de eerste vertoningen van zang- en toneelkring “De Korenbloem” doorgingen, zich op de plaats waar eerder het gemeentehuis stond.

In 1907 organiseert de maatschappij “De Echte Vrienden” een Vlaamse Kermis BIJ A. HOLSBEEK. Het bestuur van deze maatschappij wordt gevormd door F. Vollon (de erevoorzitter), Stevens en “den Baart” (de schrijvers) en K. Struiven (de voorzitter). Van deze voorstelling bezitten we een uitnodiging die bizar genoeg gericht is aan “Mijnheer L. Stevens, toneelbestuurder der Korenbloem, Wulmersom, Thienen”… Op 29 december van datzelfde jaar organiseert “Maatschappij De Korenbloem” een “Luisterrijk zang- & tooneelkundig avondfeest”, bij JULIEN GROSSEN AAN HET GEMEENTEHUIS.

Dat de voorstellingen succes hebben blijkt uit de affiche van 1908. Of nemen de organisatoren ons in het ootje? Voor de “Groote Vlaamsche Kermis” worden er “bijzondere trams ingericht voor de omliggende dorpen”. De affiche is wat opzichtiger en opvallender dan de stilistisch verfijnder affiches en uitnodingen van de voorgaande jaren. De “Echte Vrienden” zijn weerom van naam veranderd en gaan nu door het leven als “De Vereenigde Vrienden”. De organisatoren gebruiken schuilnamen: “den horen” (voorzitter), “den baard” (schrijver), “Gôoo” (kassier). 's Avonds is er een “groot bal” in de ZAAL DE “KORENBLOEM”.

Volgens Stany Grossen, kleinzoon van Julien Grossen, werden café en zaal de Korenbloem in 1909 gebouwd langs de huidige Processieweg. Schijnbaar is de toneelkring mee verhuisd want tot op de dag van heden is dat het stamlokaal van de toneelkring. Opmerkelijk is dat de toneelkring net in 2001 zijn oude stam-zaal heeft verlaten en de grotere ruimte van het Ontmoetingscentrum heeft opgezocht. Vroeger hebben ze reeds de zaal van Brees gebruikt voor een van hun opvoeringen.

Vanaf 1926 werd de Korenbloem ook het stamlokaal van de Sint-Isidorusfanfare die er tot op de dag van heden haar vaste repetitie-stek heeft.